مؤثرترین دمنوشهای ضد استرس را بشناسید
مؤثرترین دمنوشهای ضد استرس را بشناسید
زندگی روزمره و کاری در عصر حاضر می‌تواند مولد حجم بالایی از استرس باشد. پزشکان و روانشناسان راه‌حل‌های متعددی مانند یوگا و مدیتیشن را برای کاهش سطح استرس و به دست آوردن آرامش ذهنی پیشنهاد می‌دهند. حتی در برخی شرایط ممکن است به تجویز دارو برای رفع استرس شدید افراد بپردازند.
یکی از پرسابقه‌ترین و مؤثرترین روش‌ها که بسیاری از پزشکان امروزی نیز توصیه می‌کنند، داروهای گیاهی ضد استرس است که از گذشته تا به امروز استفاده از آن‌ها در میان مردم رایج بوده است.
خوشبختانه نوشیدن یک فنجان دمنوش می‌تواند راهی آسان و خوشمزه برای آرامش و تمرکز بر روی امور مهم زندگی باشد. بنابراین، ما در این مقاله لیستی از بهترین دمنوشهای ضد استرس را آورده‌ایم که می‌توانند به رفع علائم اضطراب شما کمک کنند.
دمنوش گیاهی چگونه به کاهش استرس کمک می‌کند؟
هزاران سال است که مردم سراسر جهان از دمنوشهای گیاهی برای بهبود وضعیت جسمی و روحی خود بهره می‌گیرند. در واقع استفاده از این گیاهان در طب سنتی خاورمیانه، چینی، ژاپنی و هندی سابقه‌ای طولانی و درخشان دارد و نام بسیاری از گیاهان دارویی را می‌توان در کتاب‌های قدیمی طب سنتی شرقی مشاهده کرد.
حتی امروز می‌بینیم که از این داروهای گیاهی به‌عنوان مکمل روش‌های درمانی غربی نیز استفاده شده و روزبه‌روز تعداد افرادی که دمنوشهای گیاهی مصرف می‌کنند، بیشتر می‌شود.
داروهای گیاهی ضد استرس حاوی انواع مختلفی از ترکیبات مؤثر هستند که ممکن است برای آرامش اعصاب و سلامت بدن انسان مفید باشند. برای مثال، آنتی‌اکسیدان‌ها به محافظت از بدن در برابر استرس کمک می‌کنند و آل تیانین (L-theanine) نوعی اسیدآمینه است که در تعادل خلق‌وخو تأثیر بسزایی دارد.
آل تیانین در واقع عنصر کلیدی موجود در دمنوشهای ضد استرس است که موجب آرامش جسمی و ذهنی می‌شود و به کاهش استرس، بهبود کیفیت خواب، کاهش سندرم پیش از قاعدگی، افزایش فعالیت ذهنی و کاهش اثرات منفی کمک می‌کند.
سطوح تیانین و سایر مواد مؤثر موجود در هر دمنوش ضد استرس و تپش قلب به دلیل عوامل مختلف، متفاوت است. بنابراین، تمام دمنوشهای ضد استرس به یک اندازه مؤثر نیستند و برخی خواص آرامش‌بخش بیشتری نسبت به سایر نوشیدنی‌ها دارند.
تأثیرات و خواص آرامش‌بخش انواع داروی گیاهی ضد استرس، از پشتوانه علمی برخوردارند. تحقیقات انجام شده در سال 2014 نشان می‌دهد که برخی از دمنوشهای گیاهی مانند بادرنجبویه، می‌توانند سطوح کورتیزول (هورمون استرس) را در بدن کاهش دهند.
مطالعه‌ای دیگر در سال 2018 نشان می‌دهد که حتی استنشاق عطر دمنوشها (به‌طور خاص چای سیاه در این مطالعه) می‌تواند به کاهش سطح استرس و ایجاد خلق‌وخوی آرام تر کمک کند.
بهترین داروهای گیاهی ضد استرس در طب سنتی
انواع مختلفی از داروی گیاهی و دمنوش ضد استرس و تپش قلب در طب سنتی استفاده می‌شوند که افزودن آن‌ها به روتین زندگی می‌تواند به آرامش ذهنی و سلامت جسمی شما کمک بسزایی کند.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، تأثیر همه گیاهان دارویی به یک اندازه نیست؛ بنابراین، ما فهرستی از بهترین و مؤثرترین انواع داروی گیاهی ضد استرس را در اینجا آورده‌ایم که می‌توانید از آن‌ها برای کمک به تسکین برخی از علائم اضطراب استفاده کنید.
- دمنوش بادرنجبویه
گیاه بادرنجبویه یکی از مؤثرترین دمنوشهای گیاهی برای رفع استرس است که مردم مشرق زمین برای هزاران سال از خواص تسکین‌دهنده آن بهره می‌گیرند. امروزه بادرنجبویه به شکل کپسول، قرص و کرم نیز قابل تهیه و استفاده است.
یک مطالعه در سال 2014 نشان می‌دهد که مواد غذایی حاوی بادرنجبویه می‌توانند سطح استرس و عملکرد شناختی را در بزرگ‌سالان و جوانان بهبود ببخشند. اگرچه برخی از مطالعات نشان داده‌اند که محصولات حاوی بادرنجبویه تأثیر مثبتی بر خلق‌وخو و استرس دارند، اما در این مطالعات از دوزهای متمرکز بادرنجبویه استفاده شده است؛ نه دمنوش بادرنجبویه. بنابراین، مشخص نیست که آیا دمنوشها نیز به همان اندازه اثر مثبت دارند یا خیر.
- دمنوش نعناع
نعنای یکی از بهترین تسکین‌دهنده‌ها و آرامش‌بخش‌ها برای بدن و ذهن است. دمنوش نعناع در واقع یک ترکیبی خارق‌العاده از گرما و خنکی است. نعناع می‌تواند به‌عنوان یک ضد اسپاسم و آرام‌بخش طبیعی عمل کرده و به ذهن و جسم شما آرامش ببخشد.
علاوه بر این، نعناع فلفلی برای سیستم گوارش عالی است. بنابراین، اگر سطح بالای استرس یا اضطراب شما موجب مشکلات گوارشی شود، می‌تواند در بهبود سیستم گوارشی و روند هضم مؤثر باشد.
با توجه به خاصیت آرامش‌بخش نعناع، این ماده می‌تواند به تسکین سردردهای تنشی ناشی از استرس و اضطراب نیز کمک کند. اگر غرق در کارهای تنش‌زا شده‌اید، دمنوش نعناع می‌تواند گزینه‌ای عالی برای تقویت انرژی طبیعی باشد و در عین حال، احساس آرامش و تعادل را به شما ببخشد.
- دمنوش بابونه
یکی از مشهورترین دمنوشهای آرامش‌بخش، چای بابونه است که معمولا برای کاهش سطح استرس، تسکین علائم اضطراب و بهبود کیفیت خواب در طب سنتی از آن بهره می‌گیرند. این دمنوش از دم کردن گل بابونه تازه یا خشک در آب داغ تهیه می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهند که دمنوش بابونه می‌تواند به گیرنده‌های GABA (مهم‌ترین انتقال‌دهنده عصبی مهاری در سیستم عصبی مرکزی) در مغز متصل می‌شود و به ایجاد آرامش کمک می‌کند. از دیرباز، دمنوش بابونه را به‌عنوان یکی از معروف‌ترین دمنوشهای قبل از خواب می‌شناخته‌اند و از آن برای کمک به خواب استفاده می‌شده است.
- چای سبز
چای سبز به لطف برخورداری از فواید متعدد برای سلامتی بدن، در میان طرفداران طب سنتی بسیار محبوب و معروف است. مطالعات مختلف نشان می‌دهند که از کاهش وزن گرفته تا فشارخون، چای سبز می‌تواند در همه مسائل تأثیر مثبت بگذارد.
چای سبز مملو از آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی فنول است که به تقویت سلامت کمک می‌کنند. یکی دیگر از ترکیبات مؤثر چای سبز، اسیدآمینه آل تیانین است که اثرات مستقیمی بر مغز دارد. آزمایشات الکترووانسفالوگراف نشان داده‌اند که آل تیانین فعالیت موج آلفا را در مغز افزایش می‌دهد؛ که این امر نشان‌دهنده توانایی افزایش آرامش بدون خواب‌آلودگی است.
- دمنوش گل ساعتی
گل ساعتی یکی از گل‌های صدها گونه از خانواده پاسی فلورا است که دمنوش آن به روش 10-15 دقیقه دم کردن یک قاشق از گلبرگ‌های خشک در آب جوش به دست می‌آید. این دمنوش طعمی لطیف با نت‌های شیرین ارائه می‌دهد و طعم ملایمی دارد. بنابراین، به‌راحتی می‌توان آن را با گیاهان دیگر مانند علف لیمو و بابونه مخلوط کرد.
- دمنوش رز
دمنوش رز به دم‌کرده‌ای با عطر و طعم گلی لطیف و کمی شیرین گفته می‌شود که از دم کردن گلبرگ‌های خشک‌شده رز تهیه می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که دمنوش گل رز می‌تواند به عنوان یک داروی گیاهی ضداسترس مصرف شود و به بهبود کیفیت خواب و کاهش سطح استرس کمک کند.
محققان ایرانی دریافتند که دمنوش گل رز دارای اثرات خواب‌آور و ضد درد است. بنابراین، دمنوش این گیاه خواب عمیق را افزایش داده و مدت‌زمان به خواب رفتن را کاهش می‌دهد.
دانشمندان همچنین دریافتند که دمنوش این گیاه به‌طور مستقیم بر گیرنده‌های بنزودیازپین می‌گذارد. اکثر محققان این فواید را به فلانوئیدهای موجود در دمنوش گل رز نسبت می‌دهند. فلانوئیدها مستقیما بر تولید هورمون‌های استرس کورتیزول تأثیر می‌گذارند و با کاهش التهاب، درد را کاهش می‌دهند. به دمنوش گل رز می‌توانید میزان دلخواه آگاو یا عسل را اضافه کنید.
- چای ریشه سنبل‌الطیب
ریشه سنبل‌الطیب یکی دیگر از مؤثرترین انواع دمنوش ضد استرس است که از گذشته تا به امروز در طب سنتی از آن بهره می‌گیرند. برای افرادی که با مشکل در خواب به عنوان یکی از عوارض اصلی اضطراب و افسردگی سروکار دارند، نوشیدن دمنوش ریشه سنبل‌الطیب می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
این دمنوش می‌تواند به آرام کردن اعصاب، راحت‌تر به خواب رفتن و رسیدن به خوابی آرام و عمیق کمک کند. یک متاآنالیز توانسته است اثرات خواب‌آور و آرام‌بخش ریشه سنبل‌الطیب را تأیید کند.
محققان دریافته‌اند که این گیاه برای بی‌خوابی خفیف تا متوسط بهترین عملکرد را دارد. از طرف دیگر، دمنوش ریشه سنبل‌الطیب با برخورداری از خواص شل‌کننده عضلات طبیعی، می‌تواند به کاهش تنش و استرس کمک کند.
جهت دم کردن این دمنوش گیاهی ضد استرس کافی است یک قاشق غذاخوری ریشه خشک‌شده سنبل‌الطیب را به مدت 10-12 دقیقه در آب جوش دم کنید. هر چه مدت زمان طولانی‌تری دم بکشد، طعم آن قوی‌تر است. نوشیدن دمنوش 1 ساعت قبل از خواب می‌تواند به بهبود کیفیت خواب شما کمک کند.
- دمنوش اسطوخودوس
گیاه اسطوخودوس به دلیل برخورداری از خواص آرامش‌بخش، در طب سنتی مشهور است و به عنوان یکی از محبوب‌ترین داروهای گیاهی ضد استرس شناخته می‌شود. با استفاده از این گیاه همچنین می‌تواند یکی از بهترین انواع دمنوش ضد استرس و تپش قلب را تهیه کرد.
مطالعه‌ای بر روی 31 نفر نشان داد که رایحه اسطوخودوس ممکن است خواب عمیق را افزایش دهد. این دمنوش همچنین می‌تواند سطح انرژی را هنگام بیدار شدن افزایش دهد. دمنوش اسطوخودوس علاوه بر تقویت تولید دوپامین (ماده شیمیایی شدی آور مغز)، در کاهش هورمون استرس کورتیزول نیز مؤثر است.
نوشیدن این دمنوشهای ضد استرس و آرامش‌بخش می‌تواند به کاهش ضربان قلب و رفع مشکل تپش قلب نیز کمک کند و آرامش جسم و ذهن شما را فراهم کند.
سؤالات متداول
- با چه روش‌هایی می‌توانم داروی گیاهی ضد استرس را وارد برنامه روزانه خود کنم؟
راه‌های مختلفی برای مصرف این داروهای گیاهی وجود دارد. این گیاهان را می‌توان به‌عنوان دمنوش، تنتور یا مکمل مصرف کرد. همچنین می‌توان از مزایای این گیاهان از طریق روغن‌های گیاهی، افشانه‌ها و معطر کننده‌های فضای حمام بهره‌مند شد.
- آیا ملاحظات ایمنی برای استفاده از دمنوش ضد استرس وجود دارد؟
فراموش نکنید که اگرچه دمنوشها جزء روش‌های درمانی طبیعی در طب سنتی هستند؛ اما به این معنی نیست که آن‌ها همیشه ایمن هستند. برای مثل، بابونه به‌عنوان یک رقیق‌کننده خون در بدن عمل می‌کند و در صورت مصرف زیاد می‌تواند با داروی وارفارین (کومادین) تداخل داشته باشد.
بنابراین، مهم است که به تداخلات دارویی احتمالی و عوارض جانبی مصرف این گیاهان نیز دقت کنید و همواره از مشورت پزشک خود بهره بگیرید.
- چه کسانی نباید از دمنوش ضد استرس و تپش قلب استفاده کنند؟
در صورت تمایل به مصرف داروهای گیاهی ضد استرس، بهتر است ابتدا با پزشک خود صحبت کنید. به‌طورکلی، افرادی که باردار یا شیرده هستند، کودکان خردسال و کسانی که داروهای تجویزی دریافت می‌کنند، بیشتر در معرض تهدید خطرات ایمنی و عوارض جانبی نامطلوب قرار دارند. بنابراین، استفاده از داروی گیاهی ضد استرس برای آن‌ها توصیه نمی‌شود.
